Επικαιρότητα

Για τα ναρκωτικά στα πάρκα φταίει το πανεπιστημιακό άσυλο, και άλλες ιστορίες αστικού εξευγενισμού

25/04/2018

Ιάσoνας Γιαννόπουλος

Τους τελευταίους μήνες έχουν ξεκινήσει δράσεις και κινητοποιήσεις κατοίκων της ευρύτερης περιοχής γύρω από το Πεδίον του Άρεως, για να αναδειχθεί το πολύ σημαντικό πρόβλημα της υποβάθμισης του πάρκου. Σε αυτές όμως τις συναντήσεις, πέρα από τους κατοίκους παρεμβαίνουν και διάφοροι "μαχητές" κατά της "ανομίας". Ο δήμαρχος Καμίνης, ο πρύτανης του ΟΠΑ, διάφοροι ποταμίσιοι, το protagon, ακροκεντρώοι κλπ. προσπαθούν να μας πείσουν ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών και της υποβάθμισης συνδέεται με το πανεπιστημιακό άσυλο (κοντά στο πάρκο ειναι το ΟΠΑ και η αρχιτεκτονική, ενω παρόμοιο πρόβλημα με ναρκωτικά παρουσιάζεται μπροστά από τη νομική), τις καταλήψεις και την ανομία στα Εξάρχεια. http://www.protagon.gr/themata/44341595279-44341595279http://www.protagon.gr/epikairotita/kaminis-na-ginoun-kleistoi-xwroi-gia-na-kanoun-xrisi-oi-ousioeksartimenoi-44341595023.

Μήπως όμως είναι ξεκάθαρα ευθύνη της ελληνικής αστυνομίας και δικαιοσύνης; Όντως φταίει το άσυλο και οι καταλήψεις στέγασης προσφύγων και μεταναστών για την πρέζα στο Πεδίον του Άρεως; Η υπόθεση του Νoor 1 με εξαγορασμένους μπάτσους-δικαστές, με νεκρούς μάρτυρες κλπ. δείχνουν ξεκάθαρα ποιος ευθύνεται. Αυτά όλα περί "ανομίας" εξυπηρετούν προφανώς πολιτικές σκοπιμότητες κατά της περιφέρειας Αττικής οπού κυριαρχεί ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως αποτελούν εξόφθαλμη προσπάθεια εξευγενισμού.

Η πλέον χαρακτηριστική πορεία εξευγενισμού μιας περιοχής ακολουθεί μια συγκεκριμένη σειρά. Υποβάθμιση και δυσφήμιση μιας περιοχής που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της αξίας των οικοπέδων, ακινήτων κλπ. Στη συνέχεια αγορά από επιχειρήσεις των φτηνών πλέον ακινήτων. Τέλος τον διωγμό των προηγούμενων κατοίκων είτε άμεσα μέσω επιχειρήσεων «σκούπας», είτε έμμεσα καθώς τα ενοίκια αυξάνονται λόγω της σταδιακής αναβάθμισης και οι προηγούμενοι κάτοικοι δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν οικονομικά. Με την ανοχή- συνεργασία της αστυνομίας και των αρχών, εγκληματικά κυκλώματα, φασιστικές οργανώσεις, ομάδες χούλιγκαν οπαδών-μπράβων κ.α. αφήνονται να αναπτυχθούν σε περιοχές στόχους, προκειμένου να επιτελεστεί η εν λόγω υποβάθμιση έτσι ώστε στη συνέχεια να ακολουθήσει η εκκαθάριση. Τελικά μια χυδαία διαχείριση πληθυσμιακών ομάδων λαμβάνει χώρα.

Σε μερικά χρόνια δρομολογείται να δημιουργηθεί νέα γραμμή μετρό που θα περνάει και από το Πεδίον του Άρεως αναβαθμίζοντας τις δυνατότητες αξιοποίησης του. Τα διάφορα αστικά και μικροαστικά συμφέροντα θέλουν να εκμεταλλευτούν το πάρκο και να βγάλουν από τη μέση τους «ενοχλητικούς». Παράλληλα θέλουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Και το καλογυαλισμένο μικροαστικό «παρκάκι» για να στήσουν επιχειρήσεις γύρω γύρω και τα «πρεζάκια» κάπου αλλού να μην ενοχλούν αλλά να συνεχίζουν να "τροφοδοτούν" τα διάφορα μαφιοζοκυκλώματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ που μαθαίνει όλο και περισσότερο το παιχνίδι της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης ενισχύει όλη αυτή την κατάσταση.
Ο «εξευρωπαϊσμός-εξευγενισμός» της χώρας προχωράει, έστω και αποσπασματικά, με μια σειρά από νομοθεσίες, άλλες θετικές άλλες διφορούμενες, (βλ. πλαστικές σακούλες, νόμος Τσιρώνη για τα αδέσποτα, μπάρες στους σταθμούς μετρό και ηλεκτρικού) αλλά και με το ξεπούλημα δημόσιων οικοπέδων σε διάφορους ιδιώτες. Οι πόλεις αλλάζουν υπό την κηδεμονία ιδιωτών μαικήνων που αφήνουν παράλληλα το αντίστοιχο ιδεολογικό, αισθητικό, πολιτικό αποτύπωμα (ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Στέγη Γραμμάτων και τεχνών με βλέψεις στα προσφυγικά στο Δουργούτι http://www.sgt.gr/gre/SPG1305/ , Mall στην Ακαδημία Πλάτωνος, ανάπλαση Ελληνικού, Γήπεδο της ΑΕΚ στη νέα Φιλαδέλφεια κ.α.), σε συνδυασμό με μεγάλης επιρροής μεταρρυθμίσεις βιοπολιτικού χαρακτήρα. Τα λουμπενοποιημένα κοινωνικά στρώματα, οι άστεγοι, οι αντιστασιακές, οι φτωχοί, γενικά όσες και όσοι μπαίνουν εμπόδιο στην ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού “project”, ακόμη και τα αδέσποτα, πρέπει να εκτοπιστούν (χωρίς όμως να είναι ανάγκη να λυθούν τα πραγματικά προβλήματα που οδηγούν μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού στην εξαθλίωση, στα ναρκωτικά κλπ. και χωρίς ιδιαίτερες έγνοιες για τους φασίστες, που αρχίζουν να επανεμφανίζονται κερδίζοντας χώρο).

Χαρακτηριστικό ιστορικό παράδειγμα παραμένει η τεράστιας κλίμακας αστική ανάπλαση του Παρισιού από τον Οσμάν (1853-1870). Η ανάπλαση αυτή συντελέστηκε κατά την περίοδο της παλινόρθωσης της βασιλείας κι ενώ περιείχε αναγκαία στοιχεία για την διαχείριση υγειονομικών θεμάτων του πληθυσμού, παράλληλα αποτελούσε τρόπο αποδυνάμωσης των κοινωνικών σχέσεων ανάμεσα στους πολίτες και γενικότερα σύνθλιψης των αντιστασιακών στοιχείων που παρεμπόδιζαν την ομαλή αποκατάσταση της βασιλείας.

Από τη μία μεριά λοιπόν έχουμε μια αισθητικοποίηση της μιζέριας, της αντίστασης, της κρίσης. Μια ρομαντικοποίηση οριακών καταστάσεων που προσπαθεί να κερδοφορήσει από την μεταιχμιακή, μεταβατική φάση της κοινωνίας και να αμβλύνει δια μέσω της εμπορευματοποίησης όσες αντιστάσεις έχουν απομείνει (Documenta14, έκθεση Driftwoods http://yabasta.gr/article/845/Athhnaiko-Branding-To-thematiko-parko-ths-krishs.html κ.α.), η οποία συμβαίνει παράλληλα και μέχρι να ολοκληρωθεί ο επερχόμενος «λουστραρισμένος» απόλυτος εξευγενισμός που αλώνει σταδιακά κάθε τοπική ιδιαιτερότητα, κάθε αντικουλτούρα, κάθε εναλλακτικό πρόταγμα διαβίωσης ολοκληρώνοντας το “there is no alternative” μέσα στην ίδια την καθημερινότητά μας. Προφανώς σε μια διαλυμένη κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά χώρα, αυτή η γενική αναβάθμιση σε μια πρότερη μικροαστική ευημερία δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί (ίσως δεν υπάρχει καν το ενδιαφέρον για κάτι τέτοιο) αλλά συμβαίνει σε συγκεκριμένα σημεία οικονομικού ενδιαφέροντος ενώ άλλα αφήνονται πλήρως στην τύχη τους χωρίς βασικές υποδομές. Σε αυτή τη συγκυρία καλούμαστε να προστατέψουμε τα χωρικά αποτυπώματα των δράσεών μας, τις εστίες που μας έχουν απομείνει στο χώρο απέναντι στους «από πάνω» που επελαύνουν εν μέσω ιδιώτευσης, μηδενισμού και απογοήτευσης των μελών του κινήματος. Καλούμαστε να δημιουργήσουμε νέα αντιπαραδείγματα με την απαραίτητη χωρική υπόσταση που θα μπορούν να εγκολπώνουν και να δίνουν εναλλακτικές στους «πλεονάζοντες» πληθυσμούς που αφήνονται στην τύχη τους, εκτός συστήματος.

Ο ευρύτερος χώρος της αριστεράς, της αναρχίας και των κινημάτων γενικότερα, κάνει προσπάθειες να διεκδικήσει το χώρο, με τη διοργάνωση φεστιβάλ, με καταλήψεις, με πολιτιστικά και πολιτισμικά δρώμενα ( http://www.sadas-pea.gr/omadiki-ekthesi-2017-xouthou-i-siopi-tis-polis-1709-151017/ ). Ειδικότερα στο πεδίον του Άρεως είχαμε το παράδειγμα της κατάληψης green park, το indie free festival που διοργανώνεται από το κενό δίκτυο κ.α. Υπάρχουν και τα παραδείγματα των δράσεων στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων, π.χ. πάρκο Ναυαρίνου, που βρίσκεται συνεχώς σε πίεση από μαφιόζικα κυκλώματα και από τάσεις εξευγενισμού. Με δημιουργικούς τρόπους που θα μπορούσαν να εμπλέξουν τους ίδιους τους κατοίκους, αλλά ίσως ακόμη και τους ίδιους τους τοξικοεξαρτημένους στην περίπτωση του πάρκου, είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν διάφορες περιοχές, να αναζωογονηθούν από τους άμεσα ενδιαφερόμενους και τους ίδιους τους χρήστες, χωρίς την παρεμβολή εκπροσώπων του κεφαλαίου και των διάφορων ιδρυμάτων http://www.kathimerini.gr/960921/gallery/epikairothta/ellada/mia-stegh-gia-to-pedion-toy-arews . Το πανεπιστημιακό άσυλο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε πολιτικές, πολιτιστικές και άλλες ομάδες να οργανώσουν εκδηλώσεις, φεστιβάλ, ημερίδες, προβολές, πάρτυ και κάθε λογής δρώμενα, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί αντί να λοιδορείται για να προωθήσει την αυτενέργεια και κατ’ επέκταση την αξιοποίηση του πάρκου. Βέβαια, όλοι αυτοί οι οργανισμοί που διεκδικούν αυτή τη στιγμή το πάρκο και αντίστοιχες περιοχές υπό διακύβευση σε όλη την πόλη, έχουν το οικονομικό πλεονέκτημα και την συμβολή του κράτους και της αστυνομίας. Εάν όμως δεν υπάρξει συντονισμένη και οργανωμένη αντίσταση και διεκδίκηση χώρου, κινδυνεύει να χαθεί όποιο χωρικό αποτύπωμα μας έχει απομείνει.

Στη φωτογραφία, στιγμιότυπο από το Indie Free Festival, στο Πεδίο του Άρεως, το 2014. (Αλέξανδρος Ακρίβος, LIFO)