Για το επείγον της κατάργησης των σχολικών εξετάσεων

16/05/2016

Τέλης Τύμπας, αν. καθηγητής Ιστορίας της Τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Η δραματική καταστροφή της διαδικασίας αναπαραγωγής της φύσης από τη μια, η ακραία επικίνδυνη παραγωγή με βάση την τροποποίηση-παρέμβαση στη γενετική-αναπαραγωγική διαδικασία από την άλλη (μεταλλαγμένα, gene editing και τα συναφή, για τα οποία γράφουμε συχνά στη στήλη αυτή του aplotaria.gr).

Για να κατανοήσουμε την πρωτοφανή καταστροφή και τον κίνδυνο ώστε να ενεργήσουμε κατάλληλα χρειαζόμαστε επειγόντως μια επανάσταση που μπροστά της θα μοιάζουν ασήμαντα επεισόδια η Επιστημονική Επανάσταση του Ισαάκ Νεύτωνα και η Βιομηχανική Επανάσταση του Τζέημς Βατ, αυτές που άνοιξαν το δρόμο στην παραγωγή της γνώσης που εξετάζεται στο σημερινό σχολείο.

Για να τα καταφέρουμε θα χρειαστούμε έρευνα, γνώση κι εκπαίδευση που θα οδηγούν σε συνεργασία και συμμετοχή χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Συνεργασία που θα αποτυπώνεται στο περιεχόμενο της επιστήμης και της τεχνικής, που θα προσανατολίζει στην επιστήμη και την τεχνική που χρειαζόμαστε. Συνεργασία όλων, χωρίς ανταγωνισμό κι αποκλεισμούς.

Χρειαζόμαστε δηλαδή το αντίθετο από την οργάνωση της σχολικής εκπαίδευσης γύρω από τις εξετάσεις. Εξετάσεις που ξεκινούν από τα διαγωνίσματα στο δημοτικό και δεν τελειώνουν στην πραγματικότητα ποτέ. Με τις πανελλήνιες εξετάσεις για την εισαγωγή ή μη στο πανεπιστήμιο (και στο τμήμα επιλογής) να είναι μια κορυφαία στιγμή της διαδικασίας ανταγωνισμού και αποκλεισμού.

Συνηθίζεται με την έναρξη των πανελληνίων αυτών εξετάσεων να ακούγεται η ανόητη (στερούμενη νοήματος) από καλοπροαίρετους ή υποκριτική (από κακοπροαίρετους, πολιτικάντηδες) ευχή «καλή επιτυχία σε όλους», παρότι, εξ’ ορισμού, οι εξετάσεις αυτές σηματοδοτούν την απόλυτη αποτυχία πολλών (και τη σχετική αποτυχία της τρομακτικής πλειοψηφίας, αν συνυπολογιστεί ότι είναι πολύ λίγοι αυτοί που πετυχαίνουν την εισαγωγή στο τμήμα που προτιμούν).

Το «καλή επιτυχία σε όλους» στις πανελλήνιες εξετάσεις σημαίνει τελικά καλή επιτυχία στην προοπτική αναπαραγωγής μιας επιστήμης και μιας τεχνικής των οποίων η αντικειμενικότητα και παραγωγικότητα προσανατολίζει, εγγενώς, στον ανταγωνισμό και τον αποκλεισμό.

Κι αυτό αποτυπώνεται στον τρόπο που παρεμβαίνει η κοινωνία στο περιβάλλον και στον τρόπο που συγκροτείται η κοινωνία μέσω αυτής της παρέμβασης, συνδέεται με την καταστροφή και τον κίνδυνο στον οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω.

Ενώ αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια επιστήμη και μια τεχνική που η αντικειμενικότητα και η παραγωγικότητά τους θα βασίζονται στη συνεργασία και τη συμμετοχή. Αυτό σημαίνει κατάργηση των εξετάσεων. Μήπως και τα καταφέρουμε να σταματήσουμε την δραματική καταστροφή κι αποφύγουμε τον ακραίο κίνδυνο.

Δεν χρειαζόμαστε λοιπόν την ευχή «καλή επιτυχία σε όλους» στις εξετάσεις αλλά χρειαζόμαστε πολιτική,  επειγόντως, για την κατάργηση των εξετάσεων.