Απόψεις

Επί πτωμάτων για ένα PS4; Ευχαριστώ δε θα πάρω...

25/11/2016

Σίμος Σιμωτάς

Η αλυσίδα καταστημάτων Public φέρνει στην Ελλάδα στις 25/11 την λεγόμενη “Βlack Friday”. Ο θεσμός της Μαύρης Παρασκευής έρχεται από την Αμερική, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, όπως θέλει να τονίσει η μεγάλη διαφημιστική καμπάνια των συγκεκριμένων πολυκαταστημάτων. Tι σημαίνει όμως το να έχει ένα κατάστημα “μοναδικές προσφορές για λίγες ώρες”; Πρωτίστως τι σημαίνει για τους εργαζόμενους/ες και το νέο πρότυπο που κατασκευάζει η εργοδοσία μέσω των επιλογών της. Αλλά και του καταναλωτικό κοινού μέσα από τον κανιβαλισμό του“ θα τρέξω και θα προλάβω να αγοράσω πρώτος”. Και δυστυχώς στην Ελλάδα που επικρατεί η φτώχεια και η ανεργία το να κυριαρχήσει το “θα τρέξω και θα προλάβω πρώτος” θα είναι ένα από τα χειρότερα μέτρα πειθαναγκασμού αυτής της γενιάς από τις ορέξεις των κερδοφόρων επιχειρήσεων.

 

Αν ψάξουμε τον θεσμό της “Black Friday” λίγο παραπάνω θα διαπιστώσουμε ότι εκείνη τη μέρα επικρατεί χάος μέσα στα καταστήματα, τραυματισμοί, ακόμη και απώλειες ζωών εξαιτίας του ότι οι καταναλωτές περιμένουν από το πρωί και τρέχουν να αγοράσουν τις προσφορές, με αποτέλεσμα να ποδοπατιούνται, να τσακώνονται και να πλακώνονται μεταξύ τους για να προλάβουν το προϊόν που επιθυμούν. Συγκεκριμένα μιλάμε για 7 θανάτους και 98 τραυματισμούς τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ, εξαιτίας της ορμής των καταναλωτών όταν εισβάλουν στο κατάστημα. Το ίδιο επίφοβο όμως ισχύει και για τους εργαζόμενους με αποκορύφωμα το θάνατο ενός 34χρόνου εργάτη της Wal-Mart που έχασε τη ζωή του, όταν πο­δο­πα­τή­θη­κε μέχρι θανάτου.

 

Αυτός ο θε­σμός που με τόση πε­ρη­φά­νια εγκαινιάζουν τα Public στην Ελ­λά­δα, έρχεται να συνοδεύσει τη “Λευκή Νύχτα”, την κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας, τις απο­λύ­σεις, την ανερ­γία, την επι­σφά­λεια, τις ατο­μι­κές συμ­βά­σεις. Την ίδια στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση φέρνει το πιο αντιδραστικό και αντιλαϊκό νομοσχέδιο για τα εργασιακά και το ασφαλιστικό σύστημα των τελευταίων χρόνων, με την καθιέρωση του υποκατώτατου μισθού, την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων κ.α.

 

Tα Public και το νέο εργασιακό πρότυπο

 

Την περίοδο 2013-2015 η εταιρία  Public παρουσίασε ρεκόρ κερδών. Σύμφωνα με την ίδια υπήρξε αύξηση 34% σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια. Επέλεξε να κάνει μια επέκταση άνευ προηγουμένου για περίοδο οικονομικής κρίσης και από ένα κατάστημα που είχε στην αρχή, αριθμεί πλέον τουλάχιστον 48 καταστήματα. Θετική πορεία είχε και η εταιρεία Retailworld που διαχειρίζεται τα καταστήματα Public. Η εταιρεία, που ελέγχεται από τον επιχειρηματία Πάνο Γερμανό, ανακοίνωσε αύξηση εσόδων κατά 22% και για πρώτη φορά στη δεκαετή ιστορία της εμφάνισε θετικά λειτουργικά κέρδη. Κατ' επέκτασι μιλάμε για μια κερδοφόρα επιχείρηση, που σε μια κοινωνία δικαιοσύνης θα σημαίνει αύξηση σε μισθούς κλπ.

 

Όμως αυτό που κυριαρχεί στα καταστήματα Public, σύμφωνα μετά όσα καταγγέλλει ο “Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου – Χάρτου και Ψηφιακών Μέσων Αττικής” είναι η εντατικοποίηση της εργασίας και η συνεχής ψυχολογική πίεση.  Μιλάνε για επιθετικές απολύσεις οι οποίες απογειώνονται από το περίφημο θεσμό του mystery shopper. Κοινώς πρόκειται για κατάσκοπο που παριστάνει τον πελάτη για λογαριασμό της επιχείρησης και αξιολογεί εν αγνοία του/της εργαζόμενου/ης τις «επιδόσεις» του/της. Πιο κοινώς πρόκειται για ρουφιάνο που παραπέμπει σε πρακτικές άλλων εποχών. Μέσα από αυτήν την πρακτική, οι συνάδελφοι στα Public είναι διαρκώς υπό το φόβο ότι ο οποιοσδήποτε πελάτης είναι εν δυνάμει ένας mystery shopper που καταγράφει και φακελώνει την οποιαδήποτε κίνησή τους." Αυτές οι δεκάδες απολύσεις στα PUBLIC, οι αλλαγές σε επίπεδο στελεχών στην εταιρία παρουσίαζονται από την εργοδοσία ως μια νέα προσπάθεια «εξυγίανσης των οικονομικών της».

 

Από το 2012 οι απολύσεις και οι μειώσεις μισθών στους ήδη εξευτελιστικά χαμηλούς μισθούς, η αυξανομένη εντατικοποίηση της εργασίας αλλά και η άγρια εκμετάλλευση εργαζόμενων μέσω προγραμμάτων voucher εκτίναξαν τα κέρδη της εταιρίας. Σημειωτέον πως οι πωλήσεις την περίοδο των Χριστουγέννων (2014) σημείωσαν κατά τα λεγόμενα στελεχών της εταιρίας άνοδο 10% από τα προηγούμενα Χριστούγεννα.

 

Και παρ’ όλα αυτά η εργοδοσία προχωρά σε διαλογή και απολύσεις εργαζόμενων σε όλο το δίκτυο. Τα πρώτα θύματα υπήρξαν «υψηλόμισθοι» των 600-700 ευρώ ή/ και εργαζόμενοι που όπως προφασίστηκε η εταιρία δεν πληρούσαν το προφίλ της. Η συνταγή είναι η ίδια που έχουμε δει στο Πλαίσιο και στον ΙΑΝΟ, στο ΝΑΚΑ και τον Καλοκάθη. Θέλουν φθηνούς και αναλώσιμους εργαζομένους χωρίς διεκδικήσεις και δικαιώματα”.

 

Νέες καταναλωτικές συνήθειες

 

Oι θάνατοι και οι τραυματισμοί μέσω της “Black Friday” είναι το αποτέλεσμα αυτού του τρόπου κατανάλωσης και απόλαυσης ή με άλλα λόγια το πως θέλουν να είναι οι ζωές μας μέσα στον καπιταλισμό. Δημιουργία μόνο ανταγωνιστικών αντανακλαστικών, με κριτήριο τον κοινωνικό κανιβαλισμό και τις ορέξεις της κάθε επιχείρησης, αντί να βρίσκονται τρόποι και κώδικες συνεργασίας ώστε να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες αυτής της γενιάς.

 

Είναι σαφέστατα ανάγκη να μπορούμε να πάρουμε ένα φθηνό βιβλίο, ένα gadget, μια φωτογραφική μηχανή, χωρίς όμως αυτή να είναι βουτηγμένη στο “αίμα” των συμπολιτών μας ή μέσα από τον επιπλέον ιδρώτα των εργαζόμενων, αλλά αποτέλεσμα μια κοινωνικοποιημένης διαδικασίας όπου η παραγωγή, η εργασία και η κατανάλωση θα ανήκουν σε εμάς. Και αν αυτό μοιάζει ουτοπικό, τουλάχιστον θα ανήκει στη δική μας γνώση, στα κριτήρια επιλογής του ποιά επιχείρηση πρέπει να στηρίξουμε οικονομικά και ποιά όχι.

 

Να σκεφτούμε λοιπόν τι σημαίνει αύριο οι ερ­γα­ζό­με­νοι/ες να γίνουν εκείνοι τα προ­ϊ­ό­ντα της κα­νι­βα­λι­στι­κής κα­τα­νά­λω­σης και τι σημαίνει να στηρίξουμε αυτόν τον τρόπο αγοράς, που εκτός των άλλων υποθηκεύει την μοίρα του πελάτη ως μελλοντικού εργαζόμενου και ανοίγει τους "Ασκούς του Αιόλου" ώστε να εγκαθιδρυθούν στην Ελλάδα ακόμη πιο σκληρές εργασιακές συνθήκες, ακόμη πιο εντατικοποιήμενα ωράρια εργασίας και περιορισμός του ελεύθερου χρόνου μας.

 

Τι είναι λοιπόν η “Black Friday; Είναι μια μορφή αρένας, όπου θα κερδίσει ο πιο ικανός και ο πιο γρήγορος. Δεν θα μπορούσε να βρεθεί πιο παραστατική εικόνα για να περιγράψει τον καπιταλισμό σε μικρογραφία. Αυτή είναι η “Black Friday”.

 

πηγές :

1) Aνακοίνωση του Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου Αττικής για την εργασιακή πραγματικότητα στα public.

2)ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ ΣΤΑ PUBLIC